Roots run deep

Dat we in Torkilsbyn op een bijzonder plekje terecht gekomen waren was ons al duidelijk. Toch ontdekten we onlangs een wel heel interessant sappig lokaal detail; op de plek waar wij nu sporten, koken, tv kijken, tuinieren, werken en slapen liepen meer dan 1000 jaar geleden echte Vikingen rond! Ongelofelijk toch? Beeld je eens in hoe dat moet zijn geweest. Waarschijnlijk kent een ieder wel de televisieserie van producent Michael Hirst die nu via Netflix te bekijken is. De serie neemt je mee in het leven van één van de meest beruchte Vinkingen Ragnar Lodbrok, een boer die baanbrekend handelde door Groot-Brittannië aan te vallen met slechts een paar mannen, waaronder zijn broer Rollo en zijn vrouw Lagertha. Dan moet je toch wel uit een bepaald hout gesneden zijn!

De Vikingtijd was een periode van 400 jaar (700 - 1100 na Christus) tijdens de late ijzertijd of de vroegmiddeleeuwse tijd. Aan het begin van deze periode is het niet relevant om te spreken over Zweden, Noorwegen en Denemarken als landen of koninkrijken, omdat ze - zoals de meeste Europese landen - dan nog niet zijn opgericht. Het Scandinavische schiereiland was verdeeld in een groot aantal kleinere koninkrijken of rijken, elk met zijn eigen lokale koning of opperhoofd. Sommige van deze koninkrijken komen overeen met de huidige Zweedse provincies. En nu zou het zomaar zo kunnen zijn dat Ragnar in onze achtertuin woonde. Waarom we dat denken? Omdat we hoorden dat er in de omgeving van ons huisje in Torkilsbyn niet zomaar gebouwd mag worden. Het gebied is archeologisch erfgoed en nog voordat de eerste schop de grond in gaat moet eerst door deskundigen worden vastgesteld dat niet op menselijke resten of gebruiksvoorwerpen uit de Vikingtijd gestuit kan worden.

De Vikingen staan vooral bekend als plunderende krijgers, door hun tijdgenoten 'de plaag uit het Noorden' genoemd werden, maar dat is een onvolledig beeld. Naast krijgers waren ze tevens ontdekkingsreizigers, kolonisten, ambachtslieden, handelaars en scheepsbouwers. De Vikingen reisden ver de wereld over. Aanvankelijk overleefden weinig Vikingen de zware reizen. Maar de vloten werden groter en uiteindelijk waren er honderden longships. Ze voeren over de Oostzee, door de Russische rivieren naar de Zwarte en Kaspische Zee en naar belangrijke handelsposten zoals Constantinopel en Bagdad. De Vikingen waren ook de eerste Europeanen die aan land gingen in Groenland en in Noord-Amerika. Leif Eriksson (Leif the Lucky One) ontdekte Amerika eigenlijk rond het jaar 1000, 500 jaar voor Christopher Columbus.

Hoe kon zo'n klein en verspreid volk zoveel land veroveren? Naast moed en sluwheid hadden de Vikingen een fatalistische kijk op het leven die hen bereid maakte risico's te nemen. Ze hadden ook een ongelooflijk vermogen om verliezen in veldslagen of op zee van zich af te schudden. Het aantal gesneuvelde mannen in de oorlog was soms schrikbarend hoog. Desondanks behielden de Vikingen hun verlangen om te ontdekken en te veroveren . De Vikingen verspreidden op die wijze hun cultuur en tradities in Europa en kregen tegelijkertijd de cultuur, taal en kennis van andere landen in ruil.

En ook al speelde dit alles zich meer dan 1000 jaar geleden af toch spreken de verhalen nog steeds tot de verbeelding. De enorme power van dit volk, dat vrijwel zonder angst was en een grenzeloze drijfveer bezat om de gebaande paden te verlaten is toch wel zeer bijzonder te noemen. Kijkend naar het huidige Zweden dan valt op dat eigenschappen als eigenzinnigheid, onafhankelijkheid, zelfstandigheid, 'stille kracht', nieuwsgierigheid, doorzettingsvermogen en de drang om (wetenschappelijk) te ontdekken de Zweedse bevolking nog steeds sieren. Een prachtige erfenis die ze meekregen van hun bijzondere voorvaderen. Wie weet komt Peter in het najaar, bij het rooien van zijn aardappelen, nog wel een bijltje of helmpje tegen. Uiteraard zullen we je de foto's daarvan niet onthouden.